Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam perkataan tersebut.- Kata ganda terdiri daripada:
- (a) kata ganda seluruh;
- (b) kata ganda semu;
- (c) kata ganda separa;
- (d) kata ganda bersajak atau berima;
- (e) kata ganda berimbuhan.
- 3. Terdapat empat jenis kata Gandaan iaitu :
- a. Gandaan Seluruh Kata
- b. Gandaan Separa / Separuh
- c. Gandaan Berirama
- d. Gandaan Menyaling
- Gandaan Seluruh Kata
Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada perubahan.- 1. Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
- 2. Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
- 3. Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan.
Contoh :Gandaan kata nama Gandaan Kata kerja Gandaan Adjektif /sifat buku-buku
lembu-lembu
murid-murid
kawan-kawanbaring-baring
pandang-pandang
jalan-jalan
usik-usikmanis-manis
besar-besar
awal-awal
bulat-bulat- sama ada sebahagian atau seluruhnya.
- 2. Kata ganda terdiri daripada:
- (a) kata ganda seluruh;
- (b) kata ganda semu;
- (c) kata ganda separa;
- (d) kata ganda bersajak atau berima;
- (e) kata ganda berimbuhan.
- Kata Ganda Seluruh
- 1. Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
- 2. Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
- 3. Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan.
- Senarai Kata Ganda Seluruh
alat-alat awal-awal baik-baik benar-benar besar-besar budak-budak cacing-cacing cepat-cepat curam-curam dalam-dalam daun-daun dekat-dekat elok-elok erat-erat gajah-gajah gemuk-gemuk hampir-hampir hitam-hitam ibu-ibu jarang-jarang jari-jari kadang-kadang kasar-kasar kereta-kereta lazat-lazat lembu-lembu lembut-lembut nakal-nakal nanas-nanas nyaris-nyaris pagi-pagi putih-putih
- 1. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan
- 2 Kata Ganda Semua
- 1. Kata ganda semua ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan seluruhnya dan diberi tanda sempang.
- Kata ganda semua mempunyai makna yang khusus.
- 3. Kata ganda semua terdiri daripada kata nama.
- Senarai Kata Ganda Semua
- agar-agar, anai-anai, angkut-angkut, anting-anting, biri-biri, gula-gula, jentik-jentik, kanak-kanak, kisi-kisi kunang-kunang.
- 3 Kata Ganda Separa
- 1. Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang digandakan.
- Senarai Kata Ganda Bersajak/Berima
- 2. Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.
- Senarai Kata Ganda Separa
- bebawang
- bebenang
- bebudak
- cecair
- dedalu
- dedaun
- dedawai
- gegendang
- geguli
- jejari
- jejarum
- jejentik
- kekabu
- kekisi
- kekunci
- kekuda
- lelaki
- lelangit
- 4 Kata Ganda Bersajak/Berima
- 1. Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.
- Contohnya:
- (a) persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum, dan sebagainya.
- persamaan bunyi di hujung:
- karut-marut, cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.
- penyesuaian bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.
Persamaan Bunyi
di PangkalPersamaan Bunyi
di HujungPenyesuaian bunyi
Seluruhnyabatu-batan anak-pinak bolak-batik beli-belah calar-balar compang-camping bengkang-bengkok cerai-berai dolak-dalik corat-coret comot-momot gopoh-gapah degap-degup gotong-royong gunung-ganang dentam-dentum karut-marut haru-biru desas-Jesus kaya-raya huru-hara gembar-gembur kuih-muih huyung-hayang gerak-geri pindah-randah kacau-bilau
- Gandaan Separa Separuh
- 1. Gandaan separa dibina dengan cara memendekkan atau menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.
- 2. Hanya diambil hujung perkataan itu.
- Contohnya :
lelaki bebola lelabah pepohon jejari kekuda jejentik kekabu dedaun kekisi
- Gandaan Berirama
- 1. Gandaan Berirama dibina dengan menambahkan perkataan yang lain bunyinya kepada perkataan asal.
- 2. Berlaku perubahan ejaan dan bunyi perkataan asalnya.
- Contoh :
lauk-pauk batu-bata saudara-mara bukit-bukau kacau-bilau tunggang-langgang tanah-tanih semak-samun bengkang-bengkok gelap-gelita
- Gandaan Menyalin
- 1. Gandaan Menyalin dibina dengan mengekalkan kata dasarnya tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.
- 2. Perkataan keduanya ditambah me ( N )
- contoh :
tahu-menahu tolong-menolong jahit-menjahit tarik-menarik kejar-mengejar sulam-menyulam tawar-menawar kata-mengata sepak-menyepak karang-mengarang tari-menari tangis-menangis rampas-merampas tumbuk-menumbuk simpan-menyimpan
1 comments:
Slm cikgu.
1-kata ganda semu - 'semu' bukan bermaksud 'semua'. Kata ganda semu merujuk kata ganda yang berasal daripada suatu proses penggandaan untuk membentuk suatu kata nama lain (tiada kaitan maksud dgn kata akar).
2-penggolongan kata berima juga kurang tepat. Blh gunakan buku Tatatabahasa Dewan terbitan DBP (terkini 2008) supaya lebih 'tuntas' dan standard
3-kata gandaan bukan suatu proses, tetapi hasil proses penggandaan. Prosesnya ialah penggandaan.
4-kata ganda separa merangkumi pengulangan suku kata pertama, berulang (berjalan-jalan, merayau-rayau), menyaling, dan berimbuhan (kompleks, seperti bersahut-sahutan).
Sekadar berkongsi. Wallahua'lam
-yunus, UPM
Post a Comment